Son iki ay içerisinde Türkiye’deki Formula 1 seveleri heyecanlandıran yeni gelişmeler yaşandı. 2011 yılından bu yana Formula 1’in olağan yarış takviminde yer almayan İstanbul Park, yıllar sonra yeniden takvime eklenebilir. Bu beklenti ilk olarak FIA’nın (Uluslararası Otomobil Federasyonu) başkanı Mohammed Ben Sulayem’in 4 Mart’ta Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yaptığı görüşme ile başladı.
Görüşmenin ardından bir açıklama yapan Sulayem şunları söyledi:
“Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bir araya gelmekten memnuniyet duydum. Görüşmelerimiz çeşitli konulara odaklandı. Formula 1 ve WRC’nin Türkiye’ye geri dönme olasılığını görüştük. İstanbul Park sürücüler arasında popüler olan modern bir pist, İstanbul şehri ise Formula 1’in geri dönüşünü kollarını açarak karşılayacak gelişen bir metropol. Cumhurbaşkanı Erdoğan da Formula 1 ve WRC gibi dünya standartlarındaki motor sporlarının ülkeye getirdiği ekonomik ve kültürel etkinin öneminin farkında.”
BAKAN ERSOY: 2026 İTİBARIYLE FORMULA 1 YARIŞLARININ İSTANBUL’A, TÜRKİYE’YE GETİRİLMESİYLE İLGİLİ KONTRATLAMA SÜRECİ BAŞLAYACAK
Sulayem’in bu açıklamalarının ardından bir haber de dün Kültür ve Turizm Bakanı Nuri Ersoy’dan geldi. Atatürk Kültür Merkezi’nde düzenlenen basın toplantısında konuşan Bakan Ersoy şunları söyledi:
“Bildiğiniz gibi İstanbul F1 sahası bakanlığımıza bağlı Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne ait. Orada bir ihale süreci gerçekleşti. Nisan ayı içerisinde ihale başarıyla tamamlandı. Şimdi ikinci aşamaya geçtik. Mayısın ilk haftası yer teslimatı yapılacak. Yani mevcut içeride bulunan kiracı yeri boşaltacak ve ihaleyi kazanan yeni kiracıya devir teslim yapılacak. Sonrasında da hızlı bir şekilde, 2026 itibariyle Formula 1 yarışlarının İstanbul’a, Türkiye’ye getirilmesiyle ilgili kontratlama süreci başlayacak. Burada planlandığı gibi süreç devam ediyor.”
TÜRKİYE TOPLAMDA 9 KEZ FORMULA 1 YARIŞLARINA EV SAHİPLİĞİ YAPTI
Türkiye’nin dünya standartlarındaki tek yarış pisti olan İstanbul Park, 2005-2011 yılları arasında 7 sene aralıksız şekilde Formula 1 yarışlarına ev sahipliği yapmıştı.
2020 ve 2021 yıllarında ise yarış takviminde olmamasına rağmen koronavirüs pandemisi sebebiyle iptal edilen yarışların yerine İstanbul Park yarışı eklenmişti.
TÜRKİYE NEDEN YARIŞ TAKVİMİNDE YER ALAMIYOR?
Türkiye’nin 2011 yılından bu yana Formula 1’in yarış takviminde yer alamamasının birden çok sebebi var.
Bunlar arasında en büyük ve çözülemeyen problem ise pistin geçtiğimiz aya kadar işletmecisi olan Intercity şirketinin pisti kullanım şekli.
Problemi anlamak için geçmiş yıllara dönmek gerekiyor.
Mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne ait olan İstanbul Park, 2003 yılında 20 yıllığına TOBB ve İTO iştiraki Formula İstanbul Yatırım A.Ş. (FİYAŞ) şirketine kiralanmıştı. FİYAŞ ise İstanbul Park tesisinin işletme haklarını Nisan 2007’de Formula 1’in eski başkanı ve CEO’su Bernie Ecclestone’a vermişti.
Türkiye’nin 2011’den sonra Formula 1 listesinden çıkartılmasının ardından Ekim 2012’de ise pistin işletme hakları Intercity şirketine devredilmişti. Intercity’nin anlaşması 18 Temmuz 2023’te sona erdi ancak Intercity, pisti boşaltmadı ve bu konu taraflar arasında anlaşmazlığa sebep oldu.
Vakıflar Genel Müdürlüğü, pisti 20 yıllığına kiraladığı FİYAŞ’tan taşınmazı tahliye ederek boş bir şekilde Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne teslim etmesini istedi. İstanbul Park’ın tahliye işlemlerinin tamamlanmasının ardından pist için 2024 yılında yeni bir ihale düzenlenmesine karar verildi.
Fakat Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün Tuzla Kaymakamlığı’na yazdığı yazıda işgalci olduğu resmi yazı ile belgelenen Intercity, ihtar süresinin bitmesine karşın pisti boşaltmayarak devleti maddi zarara uğrattı. Pistin 30 yıllık işletmesi için yapılan ihale, Intercity’nin pisti boşaltmamasına rağmen gerçekleşti ve ihaleyi enerji ve eğitim alanında yatırımları olan Can Holding kazandı.
İhale şartlarından birisi de pistin 2026’dan itibaren Formula 1 yarışlarına ev sahipliği yapabilecek duruma getirilmesiydi. Çünkü mevcut işletmeci Intercity pisti Formula 1 kurallarına aykırı şekilde kullanmış ve pistin bakımlarını yapmamıştı. 2020 ve 2021’de zorunluluktan dolayı Türkiye’de yapılan yarışlardan önce de bakanlık, belediye ve kaymakamlık tarafından piste yeni asfalt dökülüp bakımları yerine getirilmişti.
Kültür ve Turizm Bakanı Nuri Ersoy’un açıklamasına göre içinde bulunduğumuz Mayıs’ın ilk haftasında Intercity şirketi pisti tamamen boşaltarak ihaleyi kazanan şirkete bırakacak. Ardından ise Can Holding tarafından pistin bakım-onarım çalışmalarına başlanacak.
Fakat İstanbul Park’ı bir otogaleri olarak kullanan Intercity’nin bu kez pisti boşaltıp boşaltmayacağı henüz kesin değil. Çünkü ihaleye giren şirketlerden Eylül Girişim Gayrimenkul Tarım San. ve Tic. A.Ş. adlı şirket de ihalenin iptali için dava açtı.
FIA’NIN BİR ÇOK ÜLKE İLE ANLAŞMASI 2025’TE BİTİYOR
Pistin boşaltılması ve yeni işletme sahibi Can Holding’in pisti FIA kurallarına uygun şekilde kullanıp gerekli bakımlarını yapması halinde Türkiye 2026’dan itibaren yeniden Formula 1 takvimine geri dönebilir.
2024 sonu itibariyle Britanya ve Japonya’nın, 2025 itibariyle Çin, Imola, Monako, Belçika, Hollanda, Monza ve Meksika’nın FIA ile anlaşmaları bitiyor. Bu anlaşmaların yerine alternatiflerini arayan FIA için Türkiye çok iyi bir alternatif olmayı sürdürüyor.
patronlardunyasi.com